Gedichten

Te groot voor woorden

Gegevens
Categorie: Meditaties
Gemaakt op woensdag 04 augustus 2010 07:04
Geschreven door Piety Veenema

‘Hoe oud is ze geworden?’ hoor ik mijn collega vragen aan een andere collega wiens moeder net is overleden.O, wat haat ik die vraag. En vooral het antwoord dat steevast volgt nadat de leeftijd is genoemd: ‘Mooie leeftijd.’Alsof dat er iets toe doet. Alsof het verdriet minder erg is als de overledene “oud en der dagen zat” was.

‘Mens, zeur niet zo,’ zei iemand tegen mijn buurvrouw die intens verdrietig was toen haar 93-jarige moeder gestorven was. Nog verdrietiger werd ze door het onbegrip. Haar moeder had toch een respectabele leeftijd bereikt?

Ik denk terug aan mijn eigen moeder. Jarenlang kon ze geen liefde geven aan haar zeven dochters. O, wat haatte ik als kind die muur om haar heen die door de jaren alsmaar ondoordringbaarder werd. Lijfelijk zo dichtbij, maar toch zo onbereikbaar ver. Pas jaren later begreep ik dat traumatische ervaringen in haar jeugd daar debet aan waren.

Toen onze zus op haar veertigste kanker kreeg, begon mijn moeder te veranderen. Wat was het zwaar voor haar om haar kind drie jaar lang te moeten zien lijden. Langzaamaan vielen er gaten in haar harde pantser, brokkelde haar muur steeds verder af. Ook na de dood van onze zus bleef mijn moeders muur verder afbrokkelen. Werd ze de moeder voor ons, die ze al die jaren nooit had kunnen zijn. Was er warmte in en om haar heen.

‘Ik heb verdriet om de moeder die ik niet heb,’ zei één van m’n zusjes twintig jaar geleden. Nu ze na een kort ziekbed is gestorven, hebben we allemaal verdriet om haar die de laatste vier jaar van haar 76-jarige leven pas een “echte” moeder voor ons was. Die vier jaar hebben alles goedgemaakt wat we al die jaren daarvoor in haar hadden gemist.

Zomaar ineens, van het ene op het andere moment was ze door zorg omgeven. Zagen wij, die haar bijstonden, hoe kwetsbaar ze was. Beseften we hoe diep liefde gaat. Wonderlijk is dat eigenlijk, dat je dat pas ten volle beseft bij een naderend einde.

Het bericht van de arts dat ze kanker had in een vergevorderd stadium was bij ons ingeslagen als een bom. De voorspelling van de arts kwam uit. Ze stierf aan een algehele achteruitgang. Hoe verdrietig ook, ik had die laatste periode van haar leven, van ons leven, niet willen missen. Want nog nooit waren we elkaar zo nabij, hebben we zoveel liefde van en voor elkaar ervaren.

In liefde kunnen we haar nu gedenken. Vroeger lijfelijk dichtbij, maar onbereikbaar ver. Nu onbereikbaar ver, maar toch zo heel nabij. Voor altijd in ons hart gesloten.

‘Hoe oud is ze geworden?’ vraagt mijn collega.
‘76 jaar,’ zeg ik.
 Het is alsof hij me aanvoelt. Het verwachte antwoord blijft uit.
‘Ik weet niet wat ik moet zeggen,’ zegt hij alleen.
‘Zeg maar niets,’ fluister ik. ‘De dood is te groot voor woorden.’     


Piety Veenema (pseudoniem)

Mijn pseudoniem uitgelegd:
Als eerbetoon aan mijn moeder
Haar meisjesnaam was Veenema
En hier is alles mee gezegd.